Πώς να κάνετε τη διατροφή σας πιο βιώσιμη και υγιεινή

Όταν κοιτάμε πώς να βελτιώσουμε τη διατροφή μας, επικεντρωνόμαστε συνήθως σε ένα πιο ατομικό πλαίσιο, ψάχνοντας τι θα μας βοηθήσει να χάσουμε βάρος και τι θα μας κάνει καλό στη συνολική μας υγεία. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη πλευρά που πρέπει να κοιτάξουμε: κατά πόσο η διατροφή μας έχει αντίκτυπο στο περιβάλλον και κατά πόσο είναι βιώσιμη.

Το ένα, βέβαια, δεν αναιρεί το άλλο, αλλά πηγαίνουν μαζί. Μπορεί δηλαδή η διατροφή σας να είναι και υγιεινή για εσάς, αλλά και φιλική προς το περιβάλλον, επιτυγχάνοντας το ατομικό και κοινωνικό καλό.

Για να καταλάβετε καλύτερα, αρκεί να σκεφτείτε ότι η εκτροφή ζώων φάρμας, για παράδειγμα, η οποία μας δίνει το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά, συμβάλλει στο 40% του παγκόσμιου γεωργικού ακαθάριστου προϊόντος και χρησιμοποιεί το 1/3 του φρέσκου νερού του πλανήτη. Όπως έχει ειπωθεί, μάλιστα, δεν υπάρχει άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα με μεγαλύτερο αντίκτυπο στον πλανήτη από την εκτροφή ζώων.

Όπως είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, οι επιλογές μας και αυτά που βάζουμε στο πιάτο μας έχουν τεράστιο αντίκτυπο εκτός από την υγεία μας, και στο περιβάλλον, κάτι το οποίο επίσης γυρνάει σε εμάς. Τι μπορούμε να κάνουμε για να φροντίζουμε και τη διατροφή μας και τον πλανήτη;

Δίνουμε προτεραιότητα στις φυτικές τροφές
Γεμίζουμε, λοιπόν, το πιάτο μας με φρούτα και λαχανικά και σχεδιάζουμε τα γεύματά μας με βάση αυτά. Αυτό, εκτός του ότι μας χαρίζει πολύτιμες βιταμίνες και φυτικές ίνες, συμβάλλει στη μείωση κατανάλωσης νερού και την αποψίλωση δασών, δηλαδή κέρδος για όλους μας.

Μειώνουμε την κατανάλωση κρέατος
Το κρέας ξέρουμε ότι ούτως ή άλλως πρέπει να έχει μικρή έως μηδαμινή θέση στη διατροφή μας, καθώς είναι πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά, περιέχει ορμόνες και αντιβιοτικά, βλάπτει την υγεία του εντέρου και ό,τι ωφέλιμο μας παράσχει (πρωτεΐνη, σίδηρος), μπορεί να αντικατασταθεί από εναλλακτικές πηγές (π.χ. όσπρια, μανιτάρια, κινόα, ξηροί καρποί). Από περιβαλλοντική σκοπιά, η παραγωγή κρέατος και ειδικά του μοσχαρίσιου, συμβάλλει σημαντικά στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, κάτι που επηρεάζει κατά πολύ το περιβάλλον. Η εκτροφή ζώων απαιτεί, επίσης, περισσότερη τροφή, νερό, γη και ενέργεια σε σχέση με την καλλιέργεια φυτών και αν αναλογιστούμε και τις βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία μας από την κατανάλωση κρέατος, δεν αργούμε να καταλάβουμε ότι η κατανάλωσή του καλό είναι να περιοριστεί.

Επιλέγουμε ντόπια προϊόντα
Μια καλή ευκαιρία για τον πλανήτη κι εσάς τους ίδιους είναι να στραφείτε σε ντόπιους παραγωγούς και αγορές με φρέσκια, ντόπια παραγωγή, όπου θα μπορείτε να μιλήσετε με τους ίδιους τους παραγωγούς, να λάβετε πληροφορίες για το προϊόν και να ξέρετε τι ακριβώς καταναλώνετε ή ακόμη και πώς να το μαγειρέψετε. Συν τοις άλλοις, όσο πιο κοντά μας παράγεται ένα προϊόν, τόσο πιο μικρό είναι το ταξίδι που πρέπει να κάνει, μειώνοντας το ενεργειακό του αποτύπωμα.

Τρώμε ενσυνείδητα
Ίσως ένας από τους καλύτερους τρόπους να κάνετε πιο βιώσιμη τη διατροφή σας, είναι να τρώτε με συνείδηση. Αυτό σημαίνει να συγκεντρώνεστε σε αυτό που τρώτε, έτσι ώστε να γνωρίζετε από πού έρχεται και πώς σας ωφελεί. Να το μασάτε αργά, να το γεύεστε και να δίνετε χρόνο στον εαυτό σας και να το απολαύσει, αλλά και να νιώσει τα σημάδια κορεσμού. Αυτό, αυτόματα, σας οδηγεί σε λιγότερη κατανάλωση τροφής, χωρίς αίσθημα στέρησης. Όταν δίνουμε περισσότερη σημασία σε αυτό που τρώμε, κατορθώνουμε να δούμε τι βρίσκεται πίσω από αυτό και μπορούμε έτσι να αλλάξουμε τόσο την κατανάλωσή μας, όσο και τον τρόπο που βλέπουμε το φαγητό, δηλαδή να σταματήσουμε να το πετάμε, να το επιλέγουμε πιο συνετά, από πιο βιώσιμες πηγές κ.ο.κ.

Επιλέγουμε βιολογικά
Το κόστος τους είναι για πολλούς αποτρεπτικός παράγοντας. Αν, όμως, αναλογιστείτε ότι τα βιολογικά τρόφιμα είναι απαλλαγμένα από συνθετικά παρασιτοκτόνα και είναι πιο φιλικά προς τον πλανήτη από τα συμβατικά, τότε θα δείτε ότι μακροπρόθεσμα κάνετε καλό τόσο στην τσέπη σας (γλιτώνοντας τον εαυτό σας από μελλοντικά προβλήματα υγείας που θα σας κοστίσουν), όσο και στον πλανήτη. Αν δεν έχετε τη δυνατότητα, τότε προτιμήστε βιολογικά κάποια φρούτα και λαχανικά που έχουν μεγαλύτερη επικινδυνότητα από άλλα, όπως το μαρούλι, το σταφύλι, τα μήλα, τις φράουλες, τα ροδάκινα, το σπανάκι, το αγγούρι, τις πιπεριές, τη λαχανίδα, την ντομάτα, το γάλα.

Φτιάχνουμε το δικό μας μποστάνι
Αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα με κάποιο μικρό κήπο στο σπίτι, μπορείτε να φτιάξετε το δικό σας περιβολάκι δοκιμάζοντας λαχανικά που ευδοκιμούν και εφαρμόζοντας στην πράξη το «από την παραγωγή στην κατανάλωση». Αν δεν υπάρχει κήπος, μπορείτε να φυτέψετε τουλάχιστον κάποια μυρωδικά στις γλάστρες σας ή να δοκιμάσετε κάποια «εύκολα» λαχανικά, όπως πράσινα φασολάκια, μαρούλια, αγγουράκια, ντομάτες.