Τελικά φταίει η ζάχαρη για τον προδιαβήτη;

Η ζάχαρη είναι άμεσα συνυφασμένη στο μυαλό όλων με τον διαβήτη και ως διαιτολόγος-διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και μετεκαπαίδευση στη φυτοφαγία, αλλά και ως τέως προϊσταμένη του τμήματος Ανοσολογίας και Διαβήτη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Newcastle, δέχομαι συχνά κόσμο που αισθάνεται ότι η κατανάλωση ζάχαρης θα τον οδηγήσει σε διαβήτη και χρειάζεται καθοδήγηση. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, ο έλεγχος και η αποφυγή της λευκής κρυσταλλικής ζάχαρης από τη διατροφή μόνο καλό μπορεί να κάνει και η συμβουλή μου είναι πάντα να την αποφεύγετε όσο μπορείτε και να την αντικαθιστάτε με πιο υγιεινές επιλογές, όπως μελάσα, σιρόπι αγαύης, σιρόπι σφενδάμου, ζάχαρη καρύδας, καστανή ή μαύρη ζάχαρη.

Ωστόσο, πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι δεν είναι τόσο η ζάχαρη ο ένοχος για προδιαβήτη. Οι ερευνητές έκαναν ανασκόπηση σε δεδομένα από την National Health and Nutrition Examination Survey (2013-2018) και βρήκαν ότι οι ενήλικες τόσο με προδιαβήτη, όσο και με φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, δεν παρουσίασαν σημαντική αύξηση του κινδύνου με την πρόσθετη κατανάλωση ζάχαρης.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο προδιαβήτης και ο διαβήτης τύπου 2 σχετίζονται με την αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία με τη σειρά της συνδέεται με μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά, που οδηγεί στη συσσώρευση λίπους στους μυς και στα ηπατικά κύτταρα.

Να σημειώσουμε εδώ, ότι ο προδιαβήτης δεν είναι κάτι που πρέπει να προσπεράσουμε, επειδή τα επίπεδα του σακχάρου δεν είναι ακόμη πολύ υψηλά, καθώς, αν το αγνοήσουμε, ο κίνδυνος για διαβήτη τύπου 2 μεγαλώνει.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρία, ο προδιαβήτης ορίζεται όταν ισχύει κάποιο από τα παρακάτω:

Τιμή γλυκόζης νηστείας 100 – 125 mg/dl
Τιμή Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης (HbA1C) 5.7 – 6.4 %
Τιμή γλυκόζης κατά τη δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης 140-199mg/dl στις 2 ώρες μετά τη χορήγηση 75gr γλυκόζης

Τι κάνουμε, λοιπόν, για να προλάβουμε τον κίνδυνο;
Καταρχάς είναι σημαντικό να χάσουμε βάρος και να ξεκινήσουμε την τακτική φυσική δραστηριότητα, κάτι που αυτόματα μειώνει τον κίνδυνο. Μια μέση απώλεια βάρους σημαίνει 5-7% του βάρους του σώματος, δηλαδή περίπου 5-7 κιλά για ένα άτομο 100 κιλών, ενώ η μέση φυσική δραστηριότητα ορίζεται στα τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα έντονο περπάτημα ή κάποια παρόμοια δραστηριότητα (δηλαδή 30 λεπτά την ημέρα, 5 φορές την εβδομάδα).

Διατροφικά, το βασικό μας μέλημα είναι να περιορίσουμε τα κορεσμένα λιπαρά από τη διατροφή μας, τα οποία βρίσκονται κυρίως στο κρέας, στα γαλακτοκομικά και εν γένει σε τροφές ζωικής προέλευσης, γλυκά και επεξεργασμένες τροφές. Για να το καταφέρετε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και με σημαντικό όφελος για τη συνολική σας υγεία, στραφείτε σε μια κατά βάση φυτοφαγική διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους, η οποία εγγυάται μείωση, ακόμη και εξάλειψη του κινδύνου, για μια ζωή χωρίς χάπια και καρδιαγγειακά προβλήματα.

Στο θέμα του διαβήτη και της φυτοφαγίας έχω αναφερθεί μέσα από πολλά άρθρα μου που μπορείτε να δείτε εδώ, εδώ κι εδώ.

Επικοινωνήστε μαζί μου αν αντιμετωπίζετε νοσογόνο παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2 ή προδιάθεση για διαβήτη και μεταβολικό σύνδρομο, για ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής που στοχεύει σε ήπια απώλεια βάρους, εξισορρόπηση των επιπέδων γλυκόζης και μείωση της ινσουλινικής αντίστασης μειώνοντας τον κίνδυνο για μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ακολουθεί τις διατροφικές συστάσεις του βρετανικού διαβητολογικού συλλόγου.

Πηγές
https://www.pcrm.org/news/health-nutrition/sugar-not-driver-prediabetes

Sneed NM, Azuero A, Moss J, Goss AM, Morrison SA. Total added sugar consumption is not significantly associated with risk for prediabetes among U.S. adults: National Health and Nutrition Examination Survey, 2013-2018. medRxiv. Published online August 8, 2022. doi:10.1101/2022.08.22.22279065

Petersen KF, Dufour S, Befroy D, Garcia R, Shulman GI. Impaired mitochondrial activity in the insulin-resistant offspring of patients with type 2 diabetes. N Engl J Med. 2004;350(7):664-671. doi:10.1056/NEJMoa031314