Seed cycling και ορμονική ισορροπία
Είμαι σίγουρη ότι δεν υπάρχει ούτε μια γυναίκα εκεί έξω που να μην έχει παρατηρήσει πόσο διαφορετικό είναι το σώμα της, η διάθεσή της, η ενέργεια, η άμυνά της κατά τις διαφορετικές φάσεις του αναπαραγωγικού της κύκλου. Από εκεί που οι συγκινησιακές εξάρσεις και ο εκνευρισμός διαδέχονται το ένα το άλλο, με τη διατροφή μας να γίνεται έρμαιο της λιγούρας, από εκεί που τα πάντα επάνω μας μας φταίνε, περνάμε σε μια φάση που τελικά δεν είναι όλα τόσο άσχημα και… εγκρίνουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη, νιώθοντας –προς έκπληξή μας- ελκυστικές. Μέχρι να ξαναφτάσουμε στο σημείο που κοιτάμε από την άλλη όταν δούμε καθρέφτη, με τον σύντροφό μας και τα κοντινά μας πρόσωπα να… κρατούν αποστάσεις ασφαλείας. Μαζί με το ψυχολογικό κομμάτι, βέβαια, έρχονται και οι πονοκέφαλοι, η καταρροή, οι μυϊκοί πόνοι, οι ζαλάδες κ.ο.κ., ενώ φαίνεται ότι η κατανομή των κυτταρικών συστημάτων του ανοσοποιητικού μεταβάλλεται σε διαφορετικές φάσεις του κύκλου.
Όλα αυτά, όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι κάποια ιδιορρυθμία. Είναι απόρροια των αυξομειώσεων ορμονών που συμβαίνουν κατά τον αναπαραγωγικό κύκλο μιας γυναίκας, ταλαιπωρώντας κάποιες περισσότερο, άλλες λιγότερο. Και η αλήθεια είναι ότι η διατροφή μας σε κάθε φάση μπορεί να βοηθήσει, παρέχοντάς μας μέταλλα, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες που χρειαζόμαστε λίγο παραπάνω αναλόγως τη φάση του κύκλου και τη ροή των ορμονών.
Σε όλη αυτή την κατάσταση και στις διάφορες φάσεις του κύκλου μπορεί να βοηθήσει η τεχνική seed cycling, μια ολιστική πρακτική που βασίζεται στην κατανάλωση σπόρων στις διαφορετικές φάσεις του κύκλου, οι οποίοι συμβάλλουν στην εξισορρόπηση των ορμονών και τη μείωση των δυσάρεστων συμπτωμάτων. Συγκεκριμένα, στην πρώτη φάση του κύκλου (1-14 ημέρα) ο λιναρόσπορος και ο κολοκυθόσπορος βοηθούν στην παραγωγή οιστρογόνων, καθώς ο οργανισμός μεταβολίζει τις λιγνάνες. Στη δεύτερη φάση του κύκλου (14-28), ο συνδυασμός σουσαμιού και ηλιόσπορου θεωρείται ότι προωθεί την προγεστερόνη. Προτιμήστε βιολογικούς και ωμούς σπόρους και προσθέστε τους στη σαλάτα, στα smoothies, στα φρούτα σας κ.ο.κ.
Σε κάθε περίπτωση, δίνουμε έμφαση και στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, μειώνοντας τις επεξεργασμένες τροφές, την ζάχαρη και τα λιπαρά, είτε ακολουθούμε vegan διατροφή είτε όχι, και κοιτάμε πιο αναλυτικά πώς μπορούμε να κινηθούμε διατροφικά σε κάθε φάση του κύκλου, με απλές επιλογές.
Εμμηνορυσσιακή φάση: Κατά τη φάση που διαρκεί η έμμηνος ρύση, τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη πέφτουν και αποβάλλεται το ενδομήτριο, το εσωτερικό στρώμα της μήτρας. Η απόπτωσή του στον κόλπο γίνεται με τη μορφή αιμορραγίας, την οποία ονομάζουμε «περίοδο». Σε αυτή τη φάση, οι σούπες και οι ζωμοί, τα όσπρια όπως οι φακές και τα λαχανικά που βοηθούν στην αναπλήρωση σιδήρου και ψευδαργύρου, μας κάνουν καλό. Αν μπορείτε, κάντε ένα διάλειμμα από τον καφέ σε αυτή τη φάση και συμπεριλάβετε στη διατροφή σας 1 κ.σ. κολοκυθόσπορο και μία λιναρόσπορο για να διατηρήσετε καλά επίπεδα οιστρογόνων, καθώς οι ορμόνες αρχίζουν να έχουν ξανά ανοδική τάση στο τέλος της περιόδου. Το τσάι τζίντζερ με την αντιφλεγμονώδη του δράση θα σας βοηθήσει κατά των πόνων περιόδου.
Ωοθηλακική φάση: Μόλις η περίοδος τελειώσει, τα οιστρογόνα αρχίζουν να αυξάνονται ξανά και το σώμα μας ετοιμάζεται για την ωορρηξία, περίπου στο μέσο του κύκλου. Σε αυτή τη φάση η χολίνη από όσπρια, τόφου, πράσινα λαχανικά, πατάτες, ξηρούς καρπούς, σπόρους, δημητριακά και φρούτα είναι βοηθητική, ενώ καλό είναι να αναπληρώσετε τον σίδηρο που χάσατε από την έμμηνο ρύση με πράσινα φυλλώδη λαχανικά ή όσπρια και βιταμίνη C που βοηθά στην απορρόφηση. Τα τρόφιμα ζύμωσης όπως το ξινολάχανο, το tempeh κ.ο.κ., αλλά και το πλούσιο σε πρεβιοτικά σκόρδο, βοηθούν στην υγεία του εντέρου και μην παραλείψετε να συνεχίσετε να καταναλώνετε 1 κ.σ. κολοκυθόσπορο και λιναρόσπορο στο πλαίσιο του seed cycling.
Ωορρηξία: Αμέσως μετά την ωορρηξία αυξάνεται η προγεστερόνη, που είναι η ορμόνη που προετοιμάζει την μήτρα για να δεχθεί το έμβρυο. Τα ωμά φρούτα και τα λαχανικά με τις φυτικές τους ίνες και δημητριακά όπως κινόα θα σας κάνουν καλό σε αυτή τη φάση σε μια καλή ισορροπία στο έντερο που βοηθά κατ’ επέκταση και στην ισορροπία των ορμονών, ενώ τα ωμέγα-3 από πηγές όπως ξηρούς καρπούς, λιναρόσπορο, σπόρους chia, λαχανάκια Βρυξελλών, θα βοηθήσουν στη μείωση των κραμπών που αισθανόμαστε όταν έρχεται η περίοδος αργότερα. Στο πλαίσιο του seed cycling εδώ, προτιμήστε 1 κ.σ. ηλιόσπορο και 1 κ.σ. σουσάμι, για καλά λιπαρά. Η μαύρη σοκολάτα με τουλάχιστον 70% περιεκτικότητα σε κακάο, πλούσια σε αντιοξειδωτικά και μαγνήσιο που βοηθά στο προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, είναι επίσης ωφέλιμη και ιδανική να καταπολεμήσετε λιγούρες, όπως και τα αποξηραμένα φρούτα. Καλή επιλογή είναι και οι γλυκοπατάτες που αποτελούν ποιοτική πηγή υδατανθράκων. Αν η ωορρηξία είναι έντονη και σας προκαλεί ενοχλήσεις, δοκιμάστε τσάι μέντας ή τζίντζερ και μην ξεχνάτε να πίνετε πολύ νερό.
Ωχρινική φάση: Μετά την ωορρηξία έρχεται η ωχρινική φάση, όπου οι ορμόνες αρχίζουν σιγά-σιγά να φθίνουν και η έμμηνος ρύση πλησιάζει. Αυτό σημαίνει ότι αρχίζει το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο με πονοκεφάλους, αδιαθεσία, πόνους στο σώμα, αίσθημα πείνας και στρες για τις περισσότερες γυναίκες. Σε αυτή τη φάση, μειώνεται και η ευαισθησία στην ινσουλίνη, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε το σάκχαρο του αίματος σε ισορροπία. Προτιμήστε αμυλώδη λαχανικά και λαχανικά ρίζας, όπως επίσης πράσινα φυλλώδη λαχανικά για έξτρα βιταμίνες συμπλέγματος Β, που μπορείτε να λάβετε και από τη βρόμη, και φύκια για ψευδάργυρο, σίδηρο και ιώδιο που θα χαθούν κατά την περίοδο. Το τσάι μέντας θα βοηθήσει με το φούσκωμα και την κατακράτηση υγρών και μην ξεχνάτε τους σπόρους σας: 1 κ.σ. ηλιόσπορο και μία σουσάμι θα σας ωφελήσουν στους πόνους της περιόδου που έρχεται.