Θεωρίες για τη νηστεία που δεν πρέπει να πιστέψετε

Τα προηγούμενα χρόνια, όταν η vegan διατροφή δεν ήταν ακόμη τόσο διαδεδομένη, η περίοδος της νηστείας της Σαρακοστής προκαλούσε σε ένα βαθμό ανησυχία για το πώς θα μπορέσουν όσοι την ακολουθούσαν αυτές τις 40 ημέρες αποχής από το κρέας και τα γαλακτοκομικά, να λάβουν την απαραίτητη πρωτεΐνη, ασβέστιο και σίδηρο στη διατροφή τους. Την τελευταία δεκαετία, όμως, που αυτό το είδος διατροφής (vegan, plant-based, φυτοφαγία, πείτε το όπως θέλετε) αποτέλεσε διατροφικό πλάνο σε μόνιμη βάση για πολύ κόσμο, είτε για ηθικούς λόγους, για σεβασμό προς τα ζώα, για τη βιωσιμότητα του πλανήτη, είτε για λόγους υγείας, για πιο γερό ανοσοποιητικό, για ισορροπία στο μικροβίωμα του εντέρου, για έλεγχο συμπτωμάτων σε διάφορες παθήσεις και αυτοάνοσα, αποδείχτηκε ότι όχι μόνο δεν υπάρχει κανένας φόβος στη νηστεία, αλλά ότι κάνει και καλό σε όλα τα παραπάνω. Αρκεί φυσικά να μην ταυτίσουμε τη νηστεία με ζυμαρικά, πατάτες τηγανητές και πατατάκια, αλλά με μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε όσπρια, λαχανικά, φρούτα, ξηρούς καρπούς και σπόρους.

Βάσει ερευνών, λοιπόν, αλλά και προσωπικής πείρας δικής μου αλλά και με ασθενείς, η αποχή από το κρέας και τα γαλακτοκομικά για 40 ημέρες μπορεί να σας ωφελήσει με πολλούς τρόπους, στο ανοσοποιητικό, στο καρδιαγγειακό, στο πεπτικό, στον εγκέφαλο, στην ενέργεια, στη διάθεση και ακόμα καλύτερα, μπορεί να σας ανοίξει το δρόμο για μια πιο μόνιμη κατάσταση, όπου το κρέας και τα ζωικά παράγωγα να αποτελέσουν παρελθόν. Κι όσον αφορά μύθους, όπως οι παρακάτω, που μπορεί να σας τρομάξουν, ελάτε να τους καταρρίψουμε για ακόμη μια φορά μαζί.

Θεωρία #1: Χρειάζονται συνδυασμοί τροφών για επάρκεια σε πρωτεΐνη
Δεν υπάρχει τίποτα κακό με το φακόρυζο κι αν σας αρέσει, μπορείτε να το επιλέξετε ως γεύμα. Δεν υπάρχει, όμως, επίσης κανένας λόγος να το φτιάξετε καταπιεστικά, ακολουθώντας τις παλιότερες θεωρίες που πλέον έχουν καταρριφθεί, ότι πρέπει δηλαδή να συνδυάζουμε δημητριακά με όσπρια για να λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Αφενός πρέπει να γνωρίζετε ότι η ανεπάρκεια σε πρωτεΐνη είναι σπάνια και παρατηρείται μόνο σε ανθρώπους που υποσιτίζονται, δηλαδή δεν λαμβάνουν καθημερινά επάρκεια σε θερμίδες, και αφετέρου, ο οργανισμός μας διατηρεί ποσότητες ελεύθερων αμινοξέων, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν συμπληρωματικά στη συνέχεια. Περίπου 90 γραμμάρια πρωτεϊνών πηγαίνουν καθημερινά στο πεπτικό μας από τον ίδιο μας τον οργανισμό, προκειμένου να διασπαστούν και να επανενωθούν, ούτως ώστε να γίνει ένας συνδυασμός αμινοξέων στις αναλογίες που χρειαζόμαστε, ό,τι κι αν τρώμε. Εδώ θα βρείτε όλα αυτά που χρειάζεται να γνωρίζετε σχετικά με την πρωτεΐνη και τον μύθο των συνδυασμών.

Θεωρία #2: Υπάρχει κίνδυνος αναιμίας
Μεγαλώσαμε νομίζοντας ότι το κρέας και ειδικά το συκώτι είναι οι μοναδικές πηγές σιδήρου και ότι χωρίς αυτά θα παρουσιάζαμε πρόβλημα έλλειψης. Αυτή η θεωρία πλέον, όμως, έχει καταρριφθεί, αφενός από το ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει κατατάξει το συκώτι στις καρκινογόνες τροφές κι αφετέρου στα ζωντανά παραδείγματα χορτοφάγων και vegan που στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης plant-based διατροφής (την οποία μάλιστα ακολουθούν εφ’ όρου ζωής κι όχι μόνο για 40 ημέρες) δεν παρουσιάζουν έλλειψη σιδήρου ή φερριτίνης στις εξετάσεις τους. Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα όσπρια, το τόφου, σπόροι όπως οι σπόροι chia, ο κολοκυθόσπορος, τα αποξηραμένα σύκα και βερίκοκα, οι εμπλουτισμένες με σίδηρο τροφές αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες σας, ειδικά σε ένα τόσο μικρό διάστημα νηστείας. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε για καλύτερη απορρόφηση, είναι να συνδυάζετε τις τροφές πλούσιες σε σίδηρο με λίγη βιταμίνη C (από εσπεριδοειδή, πιπεριές, ακτινίδιο, φράουλες κ.ο.κ.), για καλύτερη απορρόφηση.

Θεωρία #3: Δεν λαμβάνετε επαρκές ασβέστιο
Μέχρι σήμερα σας έχω παραθέσει πολλές έρευνες για το κατά πόσο τελικά τα γαλακτοκομικά είναι απαραίτητα στην πρόσληψη ασβεστίου στην υγεία των οστών και κατά πόσο μας επιβαρύνουν (δείτε εδώ κι εδώ). Το ασβέστιο βρίσκεται σε ποικιλία φυτικών τροφών απ’ όπου και είναι περισσότερο βιοδιαθέσιμο στον οργανισμό, δηλαδή απορροφάται καλύτερα. Το ασβέστιο από το γάλα, μάλιστα, απορροφάται σε ποσοστό 32% από τον οργανισμό, ενώ από τα περισσότερα λαχανικά και τα όσπρια απορροφούνται σε ποσοστό 40-64%. Ακόμη, λοιπόν, κι αν μέχρι τώρα βασιζόσασταν σε αυτά για το ασβέστιό σας, είναι μια καλή ευκαιρία για αποτοξίνωση, επιλέγοντας φυτικές τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, που απορροφούνται καλύτερα. Ιδανικές είναι το χαρούπι, η περιεκτικότητά του οποίου στα 100 γραμμάρια φτάνει το 34% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης, τα αμύγδαλα, η λαχανίδα, τα φασόλια, ο λιναρόσπορος και οι εμπλουτισμένες τροφές.

Γενικότερα, να θυμάστε πως αν αυτές τις ημέρες της νηστείας εμπλουτίσετε τη διατροφή σας με πολλά διαφορετικά φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους, όσπρια σε μεγάλη ποικιλία (30 διαφορετικά την εβδομάδα), δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα. Κι όσον αφορά τη Β12, η έλλειψή της παρατηρείται πλέον και σε όσους καταναλώνουν κρέας, οπότε πρέπει ούτως ή άλλως να ελέγχετε τα επίπεδά της για να δείτε αν χρειάζεστε συμπλήρωμα.