Αυτισμός και διατροφή

Ο αυτισμός είναι μια νευρο-ψυχιατρική διαταραχή που παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία έκφρασης και προκύπτει από πολυπαραγοντικές αναπτυξιακές δυσλειτουργίες του κεντρικού νευρικού συστήματος. Φαίνεται πως εμφανίζεται πολύ πιο συχνά στα αγόρια, σε μια αναλογία 3-4 αγόρια προς 1 κορίτσι και δεν κάνει διακρίσεις από πλευράς φυλής, κουλτούρας ή κοινωνικής τάξης, σύμφωνα με στοιχεία από την Ελληνική Εταιρία Προστασίας Αυτιστικών Ατόμων.

Με αφορμή ένα άρθρο του Michael Greger M.D. FACLM του nutritionfacts.org, σήμερα μπορούμε να σταθούμε στο κομμάτι της διατροφής και πώς αυτή, με βάση επιστημονικά στοιχεία και έρευνες, μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις αυτισμού και συγκεκριμένα στη σουλφοραφάνη.

Μια αιτία του αυτισμού παρουσιάζεται στις νευρικές συνάψεις, την «ψυχή του εγκεφάλου», τις νευρικές δηλαδή ενώσεις απ’ όπου μεταφέρεται η πληροφορία. Μόλις αυτό έγινε κατανοητό από την επιστημονική κοινότητα, το ενδιαφέρον στράφηκε στις πρωτεΐνες θερμικού σοκ, οι οποίες απελευθερώνονται από τον εγκέφαλο όταν έχουμε πυρετό. Φάνηκε ότι μπορούν να βελτιώσουν τη μετάδοση στις συνάψεις κι έτσι ίσως να είναι ικανές να βελτιώσουν τη μεγάλης κλίμακας «συνδεσιμότητα» του εγκεφάλου που καταστέλλεται με τον αυτισμό.

Μια ουσία, η σουλφοραφάνη, όμως, φαίνεται ότι μπορεί να βοηθήσει. Η σουλφοραφάνη φάνηκε ότι μπορεί να ρυθμίσει αυτές τις πρωτεΐνες θερμικού σοκ και να δώσει τα αντίστοιχα οφέλη, χωρίς τον πυρετό. Η σουλφοραφάνη παράγεται από τα φυτά, όπως το μπρόκολο, η λαχανίδα, το λάχανο, το κουνουπίδι και γενικότερα τα σταυρανθή λαχανικά, που σύμφωνα με τα παραπάνω, η κατανάλωσή τους μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση, αυξάνοντας τις πρωτεΐνες θερμικού σοκ.

Οι δυσλειτουργίες στις συνάψεις, όμως, δεν είναι η μοναδική αιτία του αυτισμού. Υπάρχει, επίσης, και το οξειδωτικό στρες. Ο εγκέφαλος, μάλιστα, είναι ιδιαιτέρως ευάλωτος σε αυτό, καθώς δέχεται την επίθεση πολλών ελευθέρων ριζών, με μικρή δυνατότητα αντιοξειδωτικής άμυνας, κάτι που φαίνεται και από το ιστορικό ερευνών. Τα επίπεδα, μάλιστα, Nrf2 που αποτελεί σημαντικό ρυθμιστή της απόκρισης του οργανισμού μας σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που μας στρεσάρουν, φαίνεται πως μειώνονται στο μισό. Μπορούμε, όμως, να τα αυξήσουμε με τις κατάλληλες τροφές.

Η σουλφοραφάνη φαίνεται να είναι ίσως η πιο ικανή ουσία να αυξήσει τα επίπεδα Nrf2 στον πλανήτη. Υπό οποιουδήποτε είδους πίεση οξειδωτικού ή φλεγμονώδους στρες, η Nrf2 πυροδοτεί τα στοιχεία της αντιοξειδωτικής απόκρισης του οργανισμού, ενεργοποιώντας κάθε είδος κυτταροπροστατευτικού γονιδίου που εξισορροπεί και καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες, διευκολύνοντας την αποκατάσταση του DNA και της πρωτεΐνης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δίνοντας λίγο μπρόκολο, για παράδειγμα, σε αυτιστικά άτομα, μπορεί να βελτιώσουμε την κατάσταση πυροδοτώντας την Nrf2, η οποία ενεργοποιεί τα αντιοξειδωτικά στοιχεία απόκρισης.

Υπάρχει επίσης δυσλειτουργία μιτοχονδρίων (παραγωγοί ενέργειας στα κύτταρά μας, όπου πραγματοποιείται ο οξειδωτικός μεταβολισμός), κάτι που παρουσιάζει μεγαλύτερη πιθανότητα σε αυτιστικά παιδιά. Και πάλι, με διατροφή πλούσια σε σταυρανθή λαχανικά όπως αυτά που αναφέραμε πιο πάνω, μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία των μιτοχονδρίων και να επανασυγχρονίσει τον μεταβολισμό, αποκαθιστώντας τη μεταβολική ομοιόσταση ή ισορροπία.

Η σουλφοραφάνη φαίνεται ότι όχι μόνο μπορεί να δώσει ώθηση στη γενετική έκφραση των πρωτεϊνών θερμικού σοκ μέχρι και 6 φορές μέσα σε 6 ώρες, αλλά μπορεί να διπλασιάσει τον όγκο των μιτοχονδρίων στα ανθρώπινα κύτταρα που αυξάνονται σε τρυβλίο καλλιέργειας Petri. Και πάλι, λοιπόν, αν ένα αυτιστικό άτομο καταναλώνει μπρόκολο, θα υπάρξει μια ανακούφιση της δυσλειτουργίας των μιτοχονδρίων που δημιουργεί ακόμη περισσότερες ελεύθερες ρίζες.

Υπάρχει, όμως, και άλλο ένα σημείο που το μπρόκολο και τα σταυρανθή λαχανικά κάνουν καλό σε αυτές τις περιπτώσεις. Η νευροφλεγμονή, δηλαδή η φλεγμονή του εγκεφάλου, είναι άλλος ένας παράγοντας που παίζει ρόλο στον αυτισμό. Αν κοιτάξουμε τους ιστούς του εγκεφάλου σε άτομα με αυτισμό, θα δούμε ότι υπάρχει φλεγμονή στη λευκή ουσία, ενώ αν γίνει οσφυονωτιαία παρακέντηση, θα βρεθούν μέχρι 200 φορές παραπάνω επίπεδα φλεγμονωδών παραγόντων, όπως ιντερφερόνη, στον εγκέφαλο. Τι προκαλεί όλη αυτή τη φλεγμονή;

Ο κεντρικός ρυθμιστής όλης αυτής της φλεγμονώδους διαδοχής είναι μια πρωτεΐνη που ονομάζεται NF-κΒ, η οποία προκαλεί φλεγμονή. Όταν αυτή η πρωτεΐνη «υπερεκφράζεται», όπως στον αυτισμό, μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια ή εκτεταμένη φλεγμονή. Και σε αυτή την περίπτωση, ο αντιφλεγμονώδης μηχανισμός της σουλφοραφάνης εμποδίζει την παραπάνω πρωτεΐνη.

Έτσι συνολικά, καταλαβαίνουμε ότι τα σταυρανθή λαχανικά έχουν τριπλό όφελος σε περιπτώσεις αυτισμού, χωρίς παρενέργειες: απελευθερώνονται πρωτεΐνες θερμικού σοκ, που βελτιώνουν τη μετάδοση στις συνάψεις, ενεργοποιείται η Nrf2 για να «καθαρίσει» τις ελεύθερες ρίζες και να αποκατασταθεί η λειτουργία των μιτοχονδρίων και καταστέλλεται η φλεγμονή που προκαλείται από την πρωτεΐνηNF-κΒ.

Πηγή
https://nutritionfacts.org/2021/03/25/fighting-autism-brain-inflammation-with-food/