Τι λένε οι νέες έρευνες για τη φυτοφαγία

Ο καθένας από εμάς, επαγγελματίας και μη, δικαιούται να ακολουθεί το είδος διατροφής και τρόπου ζωής που τον αντιπροσωπεύει και θεωρεί ότι του κάνει καλό ή το απολαμβάνει περισσότερο. Υπάρχει, όμως, και μια αντικειμενική διάσταση σε όλο αυτό, που βασίζεται στα ευρήματα ερευνών κι όχι απλώς σε μια άποψη για το τι κάνει καλό και τι όχι. Κι επειδή ξέρετε ότι ως διαιτολόγος-διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και την κλινική διατροφή και μετεκπαίδευση στη φυτοφαγία, ασχολούμαι πολύ με τις έρευνες και θέλω να παραμένω updated και να παρουσιάζω πάντα evidence-based στοιχεία κι όχι την προσωπική μου άποψη, νομίζω πως είναι ώρα να ρίξουμε φως σε τελευταίες έρευνες που αφορούν τη φυτοφαγία. ‘Ερευνες που έρχονται να αποδείξουν για ακόμη μια φορά ότι μια διατροφή βασισμένη σε φυτικές τροφές, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους, μπορεί να προστατέψει από σοβαρές ασθένειες και από το θάνατο.

Φυτοφαγία, καρκίνος και καρδιαγγειακές παθήσεις
Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Jama Network ανέλυσε την επίδραση που μπορεί να έχει η φυτοφαγία στον κίνδυνο θνητότητας και σε χρόνιες παθήσεις. Στο πλαίσιο της έρευνας, αναλύθηκαν δεδομένα από 126.394 συμμετέχοντες της UK Biobank, οι οποίοι ακολουθούσαν είτε ένα υγιεινό και ισορροπημένο πρόγραμμα φυτοφαγίας, είτε ένα όχι και τόσο υγιεινό φυτοφαγικό πρόγραμμα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η προσήλωση σε ένα ισορροπημένο φυτοφαγικό διατροφικό πλάνο συνδεόταν με σημαντικές μειώσεις σε καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο και πρώιμο θάνατο, της τάξης του 10-16%. Οι μη υγιεινές φυτικές τροφές, αντίστοιχα, συνδέονταν με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, με τους επικεφαλής να συμπεραίνουν ότι μια διατροφή που χαρακτηρίζεται από υψηλής ποιότητας φυτικές τροφές και χαμηλή κατανάλωση ζωικών προϊόντων, μπορεί να είναι ωφέλιμη για την υγεία, ανεξαρτήτως παραγόντων χρόνιων παθήσεων και γενετικής προδιάθεσης.

Φυτοφαγία και καρδιομεταβολικοί παράγοντες
Διαφορετική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο European Journal of Clinical Nutrition συγκέντρωσε τα αποτελέσματα 7 τυχαιοποιημένων μελετών που αφορούσαν χορτοφαγική ή vegan διατροφή. Περιλάμβανε 783 υπέρβαρους ή παχύσαρκους ενήλικες και αξιολόγησε την επίδραση της διατροφής σε καρδιομεταβολικούς παράγοντες, όπως στα λιπίδια του αίματος και την ομοιόσταση της γλυκόζης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η χορτοφαγία και η vegan διατροφή παρουσίασαν σημαντική επίδραση στη μείωση της ολικής και LDL χοληστερόλης και στη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, αλλά ανέβασαν τα τριγλυκερίδια. Αυτό είχε παρατηρηθεί σε προηγούμενες μελέτες, ειδικά σε vegan διατροφή με χαμηλά λιπαρά, καθώς οι υδατάνθρακες αυξάνουν την παραγωγή τριγλυκεριδίων. Για να διαχειριστείτε ενδεχόμενα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, αυξήστε την πρόσληψη καλών λιπαρών από φυτικές τροφές.

Φυτοφαγία, πολλαπλούν μυέλωμα και άλλες διαταραχές των πλασματοκυττάρων
Έρευνα δημοσιευμένη στο Journal Nature μας παρέχει πολύ σημαντικές πληροφορίες για τον κίνδυνο εμφάνισης, αλλά και την εξέλιξη του μυελώματος σε σχέση με τη διατροφή. Οι επικεφαλής καταλήγουν ότι μια κατά βάση φυτοφαγική διατροφή, με ή χωρίς ψάρι, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης μυελώματος. Η δυσβίωση στο έντερο, δηλαδή η ανισορροπία μεταξύ «καλών» και «κακών» βακτηρίων συνδέεται επίσης με αρνητική εξέλιξη σε άτομα με μυέλωμα και κρίνεται απαραίτητη η βελτίωση του εντερικού μικροβιώματος και της εντερικής υγείας. Επιπρόσθετα, η έλλειψη βιταμίνης D είναι αρκετά συχνή και φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά.

Κατανάλωση κρέατος και κίνδυνος ισχαιμίας μυοκαρδίου
Σε περίπτωση που θεωρείτε ακόμη ότι η κατανάλωση κρέατος είναι απαραίτητη στη σύγχρονη ζωή, για την πρωτεΐνη, τον σίδηρο κ.ο.κ., η συγκεκριμένη UK Biobank μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association και περιλάμβανε 92.246 συμμετέχοντες, βρήκε ότι σε σχέση με τη μη κατανάλωση, η πρόσληψη μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος για περισσότερες από δύο εβδομάδες και επεξεργασμένου κρέατος για περισσότερο από μία εβδομάδα σχετίζονταν με 20% αυξημένο κίνδυνο ισχαιμικού καρδιακού επεισοδίου. Ταυτόχρονα, τα λιπίδια και οι δείκτες φλεγμονής από την κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος σχετίζονταν με μέχρι και 60% αυξημένο κίνδυνο.

Πηγές
https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2802814
https://www.nature.com/articles/s41430-023-01283-x
https://www.nature.com/articles/s41375-023-01874-4