Πώς να αυξήσετε το κολλαγόνο αν είστε χορτοφάγοι

Αν ρωτούσατε πριν χρόνια «τι είναι κολλαγόνο», το πιθανότερο είναι να μην ήξεραν πολλοί, πέραν των ειδικών, να σας απαντήσουν. Με την τρέλα γύρω από αυτό που έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια, όλοι γνωρίζουν ότι είναι κάτι που κάνει καλό στα μαλλιά, το δέρμα και τις αρθρώσεις, μας κρατά πιο νέους και μπορούμε να το παίρνουμε έτοιμο και να το πίνουμε, από χόνδρους, δέρμα και οστά ζώων ή να βράζουμε τα κόκαλα των ζώων και να το λαμβάνουμε από εκεί. Σε πρώτη φάση θα λέγαμε ότι εξ ορισμού, αυτό αποτελεί πρόβλημα για όσους ακολουθούν τη χορτοφαγία ή τον vegan τρόπο ζωής και διατροφής, αφού αποτελεί κάτι που έχει ζωική προέλευση. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει και θα δούμε στη συνέχεια το γιατί.

Τι είναι το κολλαγόνο
Ακούγεται κάτι πολύ εντυπωσιακό, στην πραγματικότητα, όμως, είναι ένα πολύ σημαντικό αμινοξύ (πρωτεΐνη) στον οργανισμό μας και μάλιστα αυτό που ανιχνεύεται με μεγαλύτερη επάρκεια. Βρίσκεται στους μυς, τις αρθρώσεις, τα κόκαλα, τα αιμοφόρα αγγεία, το πεπτικό και τους τένοντες και είναι αυτό που παρέχει στο δέρμα μας ελαστικότητα και δύναμη, ενώ ταυτόχρονα αντικαθιστά τα νεκρά κύτταρα. Σκεφτείτε το ως μια «κόλλα» που κρατά το σώμα ενωμένο. Υπάρχουν διαφορετικά είδη κολλαγόνου, το καθένα με τη δική του χρήση στον οργανισμό:
-Ο συνδετικός ιστός του δέρματος, των οστών, των δοντιών, των τενόντων, των αρθρώσεων κ.ο.κ.
-Οι χόνδροι
-Ο συνδετικός ιστός των οργάνων (ήπαρ, σπλήνας, νεφρά κ.λπ)
-Το διαχωριστικό στρώμα ανάμεσα στο επιθηλιακό και το ενδοθηλιακό κύτταρο, όπως και ανάμεσα στα σκελετικά μυϊκά κύτταρα, τα νευρογλοιακά κύτταρα κ.ά.

Γιατί μας είναι χρήσιμο
Όπως καταλαβαίνετε και από τα διάφορα είδη του, το κολλαγόνο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Όσο μεγαλώνουμε, η παραγωγή του στον οργανισμό μας αρχίζει να μειώνεται κι αυτό οδηγεί σε ορατά σημάδια γήρανσης, ρυτίδες, χαλαρό δέρμα κ.ο.κ. Η κακή διατροφή με πολλή ζάχαρη, καφεΐνη, αλκοόλ και επεξεργασμένες τροφές, όπως επίσης το κάπνισμα και άλλες επιβλαβείς συνήθειες συμβάλλουν στη μείωση της παραγωγής του. Μια διατροφή, λοιπόν, που προωθεί την παραγωγή του είναι ένας πολύ καλός τρόπος να αντιμετωπίσετε τα σημάδια γήρανσης και να διατηρήσετε την εσωτερική σας υγεία.

Στις γυναίκες, για παράδειγμα, η κορύφωση της ζωτικότητάς τους σε ορμονικό επίπεδο είναι ανάμεσα στα 25 με 27, όπου είναι και πιο γόνιμες. Από εκεί και πέρα επέρχεται μια φυσική μείωση στην παραγωγή κολλαγόνου, ενώ στα 30 αρχίζουν τα ορατά σημάδια γήρανσης. Τι μπορούμε να κάνουμε, λοιπόν, για να το αυξήσουμε μέσω της διατροφής, αν είμαστε χορτοφάγοι ή vegan και το κρέας, τα κόκαλα ή ό,τι άλλο έχει να κάνει με ζώα και θεωρείται ότι αυξάνει το κολλαγόνο, δεν βρίσκεται στη διατροφή μας; Υπάρχουν λύσεις φυτικής προέλευσης!

Πώς βοηθούν οι τροφές φυτικές προέλευσης στην παραγωγή κολλαγόνου
Καταρχάς να υπενθυμίσω πως όπως είπαμε και πρόσφατα, όταν καταναλώνουμε κολλαγόνο (είτε του εμπορίου, είτε από ζωμούς κοκάλων κ.ο.κ.), αυτό διασπάται στον ανθρώπινο οργανισμό σε αμινοξέα, μέταλλα κ.ο.κ. Αυτά, λοιπόν, στη συνέχεια δρουν όπως όλα τα μέταλλα και αμινοξέα που λαμβάνουμε από τροφές και δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι έχουν κάποιο παραπάνω πλεονέκτημα. Έχοντας αυτό υπ’ όψιν μας, καταλαβαίνουμε ότι ακόμη κι αν δεν καταναλώνουμε τα παραπάνω, δεν δημιουργείται πρόβλημα.

Από εκεί και πέρα, υπάρχει μια βιταμίνη που βοηθά σημαντικά στην παραγωγή του κι αυτή είναι η βιταμίνη C. Το κολλαγόνο υπάρχει παντού στο σώμα μας, αλλά δεν χρειάζεται να το καταναλώνετε σκέτο από σκευάσματα κ.ο.κ. Όταν η βιταμίνη C εισχωρεί στα κύτταρα του οργανισμού, προσθέτει υδρογόνο και οξυγόνο σε δύο αμινοξέα, την προλίνη και τη λυσίνη. Αυτό δημιουργεί ένα μόριο, το προ-κολλαγόνο, το οποίο μετατρέπεται σε κολλαγόνο έξω από το κύτταρο. Γι’ αυτό η βιταμίνη C είναι τόσο σημαντική για το δέρμα, το ανοσοποιητικό και τη συνολική μας υγεία. Βοηθά στη δημιουργία 18 τύπων κολλαγόνου, αλλά και στη διατήρησή του από βλάβες.

Τι να τρώτε για να αυξήσετε τη βιταμίνη C και να βοηθήσετε το κολλαγόνο
Τα πορτοκάλια, το μπρόκολο, η παπάγια και γενικά τα εσπεριδοειδή, η ντομάτα, οι κόκκινες και πράσινες πιπεριές, οι φράουλες, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το ακτινίδιο, το πεπόνι είναι καλές πηγές.

Πρέπει να θυμάστε, όμως, ότι η βιταμίνη C δεν δρα μόνη της. Χρειάζεται επαρκείς ποσότητες στον οργανισμό προλίνης, λυσίνης και γλυκίνης. Η λυσίνη και η προλίνη είναι αμινοξέα που ο οργανισμός μας μπορεί να δημιουργήσει, αν και δεν παράγουν όλοι οι οργανισμοί επαρκείς ποσότητες. Τροφές πλούσιες σε γλυκίνη είναι η μπανάνα, τα φασόλια, το λάχανο, το κουνουπίδι, το αγγούρι, η λαχανίδα, το ακτινίδιο, η κολοκύθα και το σπανάκι. Προλίνη θα λάβετε από φύτρα άλφα άλφα, σπαράγγι, φασόλια, αγγούρι, λάχανο, tempeh, νεροκάρδαμο, σπόρους λευκής μουστάρδας, σχοινόπρασο, μαυροσίταρο και λυσίνη θα βρείτε σε μαύρα και κόκκινα φασόλια, φιστίκια Αιγίνης, πατάτες, κολοκυθόσπορο, tempeh, φακές και κινόα. Η βιταμίνη C, όμως, παραμένει η πιο σημαντική.

Δεν χρειάζεται, λοιπόν, να καταναλώνετε πόσιμο κολλαγόνο, ζωμό κόκαλου ή άλλα ζωικά παράγωγα για κολλαγόνο. Απλώς αυξήστε την κατανάλωση τροφών με βιταμίνη C και φροντίστε η διατροφή σας να περιλαμβάνει πολλά φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια και φασόλια.