Ημικρανίες και αναλογία ωμέγα-3 και ωμέγα-6: πώς συνδέονται

Για τα ωμέγα-3, ωμέγα-6 και την αναλογία τους έχω κάνει εκτενή αναφορά στο παρελθόν (δείτε εδώ). Αυτή τη φορά θα δούμε, ωστόσο, με βάση τα δεδομένα ερευνών, τι ρόλο μπορούν να παίξουν σε ένα θέμα που αφορά πολύ κόσμο: τις ημικρανίες.

Όπως ξέρουμε, δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα που να υποστηρίζουν τη χρήση συμπληρωμάτων για τη θεραπεία της ημικρανίας. Τα πιο συνηθισμένα, ωστόσο, είναι το μαγνήσιο, το συνένζυμο Q10 και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Πρέπει να γνωρίζετε ότι τα ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρά οξέα είναι πρόδρομοι για πολλές οικογένειες βιοενεργών μεσολαβητών λιπιδίων που ρυθμίζουν τον πόνο. Αυτοί οι μεσολαβητές είναι ευρύτερα γνωστοί ως οξυλιπίνες και παράγονται στον οργανισμό μας από τον μεταβολισμό των λιπών που λαμβάνουμε από τη διατροφή μας. Θεωρείται, μάλιστα, ότι η υψηλότερη πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, ειδικά τα EPA (Εικοσαπεντανοϊκό οξύ) και DHA (Δοκοσαεξανοϊκό οξύ) σχετίζονται με μείωση στον πόνο της ημικρανίας, ενώ η υψηλότερη πρόσληψη ωμέγα-6 έχει την αντίθετη δράση.

Η μελέτη που θα δούμε σήμερα διερεύνησε το αν η αλλαγή πρόσληψης ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών οξέων θα μπορούσε να ωφελήσει τα άτομα με ημικρανίες. Στη μελέτη συμμετείχαν 182 ασθενείς στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας (88% γυναίκες, με ηλικία κατά μέσο όρο τα 38 έτη), που παρουσίαζαν ημικρανίες 5-20 ημέρες τον μήνα, στις οποίες δόθηκε τυχαία μία από τις 3 δίαιτες για 16 εβδομάδες. Η δίαιτα ελέγχου περιλάμβανε επίπεδα ωμέγα-3 και ωμέγα-6 όμοια με αυτά που συναντάμε στη δυτικού τύπου διατροφή. Και οι δύο δίαιτες παρέμβασης αύξησαν την πρόσληψη ωμέγα-3, με τη μία εξ αυτών να κρατά τα επίπεδα των ωμέγα-6 ίδια με την δίαιτα ελέγχου και την άλλη να τα μειώνει. Να πούμε ότι τα λιπαρά οξέα προέρχονταν από την κατανάλωση λιπαρών ψαριών, ενώ τα ωμέγα-6 μειώθηκαν αντικαθιστώντας τα λινολεϊκά οξέα με μονοακόρεστα και κορεσμένα λιπαρά οξέα.

Στις 16 εβδομάδες, και οι δύο δίαιτες παρέμβασης αύξησαν τα επίπεδα του 17-υδροξυ-δοκοσαεξανοϊκού οξέος (το οποίο θεωρείται ότι μειώνει τον πόνο), σε σχέση με τη δίαιτα ελέγχου και η συχνότητα των πονοκεφάλων μειώθηκε σημαντικά και στις δύο ομάδες παρέμβασης. Δεν υπήρχε ωστόσο κάποιο όφελος στην ποιότητα ζωής.

Η διατροφή που ήταν υψηλή σε ωμέγα-3 σχετίστηκε με μείωση των πονοκεφάλων κατά 1,3 ώρες την ημέρα και δύο πονοκεφάλους τον μήνα, ενώ αντίστοιχα η διατροφή με πολλά ωμέγα-3 και με χαμηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 έδειξε μείωση 1,7 ωρών πονοκεφάλων την ημέρα και 4 λιγότερους πονοκέφαλους το μήνα, δείχνοντας ότι με τη μείωση των ωμέγα-6 υπάρχει έξτρα όφελος. Επιπρόσθετα, οι συμμετέχοντες στις ομάδες παρέμβασης ανέφεραν λιγότερους σε συχνότητα, αλλά και σε ένταση πονοκεφάλους, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.

Οι επικεφαλής της μελέτης, λοιπόν, φτάνουν στο συμπέρασμα ότι παρ’ όλο που οι συγκεκριμένες επιλογές δεν βελτίωσαν σημαντικά την ποιότητα ζωής, φέρνουν αποτέλεσμα όσον αφορά τις ημικρανίες με σημαντικές μειώσεις τόσο στη συχνότητα, όσο και στη σοβαρότητα των πονοκεφάλων σε σχέση με τη διατροφή της ομάδας ελέγχου.

Αυτό που θα ήθελα να πω, βέβαια, είναι ότι δεν υποστηρίζω την κατανάλωση ψαριών και ότι ο βαθμός οφελών σε αυτή τη μελέτη είναι μικρός, κάτι που δείχνει ότι μάλλον είναι καλύτερα να επικεντρωθείτε στην ποιότητα της συνολικής διατροφής σας, αντί για μεμονωμένες θρεπτικές ουσίες. Ωστόσο, η μελέτη είναι καλά σχεδιασμένη και υποστηρίζει τα πιθανά οφέλη των υψηλών ποσοτήτων ωμέγα-3 λιπαρών οξέων και των χαμηλών ωμέγα-6, τα οποία βρίσκονται κυρίως σε σπορέλαια και επεξεργασμένα τρόφιμα.

Συνεπώς, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι στο πλαίσιο μια ς ισορροπημένης, κατά βάση φυτοφαγικής διατροφής, να καταναλώνετε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου από λιναρόσπορο, σπόρους chia και καρύδια. Όσον αφορά τα συμπληρώματα ωμέγα-3, τα στοιχεία είναι συγκεχυμένα, αλλά μπορεί να υπάρχουν οφέλη στη μείωση της διάρκειας των περιστατικών ημικρανίας, με βάση μια πρόσφατη μετα-ανάλυση, η οποία όμως έδειξε ότι δεν άλλαξε η συχνότητα ή η ένταση της ημικρανίας.

Πηγές
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34526307/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28665211/
https://shireenkassam.medium.com/review-of-the-weeks-plant-based-nutrition-news-27th-august-2022-ae99003c372e