Ηπατίτιδα C: ποια διατροφή βοηθά

Η ηπατίτιδα C είναι ένας ιός που προσβάλλει το συκώτι, προκαλώντας φλεγμονή και ίνωση του ήπατος (κίρρωση) με τα χρόνια, ενώ μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική ανεπάρκεια και καρκίνο. Λόγω του ότι καθετί που τρώμε και πίνουμε περνά από το συκώτι και μετατρέπεται σε ενέργεια ή χημικά που βοηθούν στη λειτουργία του οργανισμού μας, οι επιλογές μας στη διατροφή είναι πολύ σημαντικές. Μια φλεγμονή από ηπατίτιδα C που δεν καταπολεμηθεί, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στο συκώτι και να οδηγήσει σε κίρρωση, όπου οι αλλαγές στη διατροφή θα παίξουν σημαντικό ρόλο. Μια κακή διατροφή σε συνδυασμό με ηπατίτιδα C μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω βλάβες στο συκώτι, ενώ απεναντίας μια ισορροπημένη διατροφή με πλήθος λαχανικών, ολική άλεση και καλά λιπαρά, όπως η vegan διατροφή, μπορεί να βοηθήσει. Οι περιπτώσεις που οι αλλαγές στη διατροφή είναι απαραίτητες είναι όταν πραγματοποιείται θεραπεία με ιντερφερόνη, με παρενέργειες όπως απώλεια όρεξης, ναυτία, εμετός, πόνος σε λαιμό και στόμα, όταν υπάρχει κίρρωση, όπου συχνά παρατηρείται απώλεια όρεξης και ενέργειας με αποτέλεσμα την κακή διατροφή και όταν συνυπάρχουν άλλες παθήσεις, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακές παθήσεις, διαβήτης, νεφρικές παθήσεις. Ακόμη, αν κάποιος είναι υπέρβαρος, μπορεί να έχει λιπώδες ήπαρ, που σε συνδυασμό με την ηπατίτιδα C μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση, ενώ και η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τις βλάβες στο ήπαρ, γι’ αυτό όσοι πάσχουν από ηπατίτιδα C πρέπει να το αποφύγουν. Ακόμη, όσοι διαγνωστούν με ηπατίτιδα C έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη που σημαίνει ότι η ανάγκη για υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή είναι επιτακτική, για τη μείωση του σωματικού λίπους και τον έλεγχο του σακχάρου. Μια σωστά δομημένη διατροφή με plant-based προσανατολισμό μπορεί να βελτιώσει την υγεία του ήπατος σε άτομα με ηπατίτιδα C και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης κίρρωσης, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει το ανοσοποιητικό ώστε να καταπολεμήσει την ασθένεια.

Οι τροφές που βοηθούν
Αν και σε ένα 30-50% η λοίμωξη μπορεί να υποχωρήσει χωρίς θεραπεία, καλό είναι οι επιλογές τροφών να γίνονται με στόχο τη διατήρηση της καλής υγείας του ήπατος. Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά είναι σίγουρα σύμμαχος σε αυτή την περίπτωση, με καλές επιλογές να είναι η λαχανίδα, το σπανάκι, το λάχανο κ.ο.κ. Γενικότερα, όμως, τα λαχανικά και τα φρούτα (5 μερίδες την ημέρα) παρέχουν τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία για την καλύτερη λειτουργία του ήπατος. Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά μπορούν να μειώσουν τη σύνθεση λιπαρού οξέος στο ήπαρ, κάτι που αυτόματα τα καθιστά άκρως απαραίτητα σε άτομα με ηπατίτιδα C. Ο σίδηρος είναι ένα στοιχείο που μπορεί να βλάψει άτομα με ηπατίτιδα C γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή στην κατανάλωσή του και καθοδήγηση από ειδικό. Όσον αφορά, όμως, την κατανάλωση σιδήρου από λαχανικά, είναι σχεδόν απίθανό να υπάρξει υπερκατανάλωση που θα οδηγήσει σε πρόβλημα.

Σημαντική είναι και η επάρκεια σε πρωτεΐνη, καθώς παρέχει ενέργεια και κορεσμό. Όταν η διατροφή είναι ισορροπημένη και με επάρκεια σε θερμίδες, έλλειψη πρωτεΐνης δεν παρατηρείται ούτως ή άλλως. Αντικαταστήστε μια μερίδα απλών υδατανθράκων με πρωτεΐνη για να μειώσετε την πιθανότητα διαβήτη και προτιμήστε φυτικές πηγές πρωτεΐνης όπως τόφου, σπόρους και καρπούς, όσπρια κ.ο.κ.

Κάτι ακόμη που είναι απαραίτητο σε μια διατροφή για ηπατίτιδα C είναι οι σύνθετοι υδατάνθρακες από ολική άλεση, πλούσιοι σε βιταμίνες Β και μέταλλα όπως ψευδάργυρο και φυτικές ίνες. Σύνθετοι υδατάνθρακες είναι η βρόμη, το καστανό ρύζι, το άγριο ρύζι, η ολική άλεση κ.ο.κ.

Αν η διατροφή δεν είναι δομημένη σωστά και ισορροπημένη ή αν η ηπατίτιδα C προκαλεί απώλεια όρεξης, θα πρέπει να μιλήσετε με διαιτολόγο-διατροφολόγο ή γιατρό για τη λήψη συμπληρώματος, εφόσον δεν λαμβάνετε τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες από τη διατροφή. Χρειάζεται σωστή καθοδήγηση και δοσολογία, ώστε να μην υπάρχουν αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα ή υπερδοσολογία.

Τι να αποφύγετε
Αλάτι: Ο έλεγχος της πρόσληψης αλατιού είναι πολύ σημαντικός στην ηπατίτιδα C και ειδικά στην κίρρωση, η μείωσή του είναι σημαντική για τον περιορισμό της συγκέντρωσης υγρών στην κοιλιακή περιοχή (ασκίτης). Πιο σημαντική από τη μείωσή του στο φαγητό σας είναι η αποφυγή επεξεργασμένων και συσκευασμένων τροφών που περιέχουν πολύ αλάτι.
Λιπαρά: Τα κορεσμένα λιπαρά που βρίσκουμε στο κρέας, το fast food, τα σνακ κ.ο.κ. πρέπει να αποφεύγονται. Οι μικρές ποσότητες λιπαρών και ελαίων χρειάζονται για την αποθήκευση ενέργειας, την προστασία των ιστών του οργανισμού και τη μεταφορά βιταμινών στο αίμα, αλλά όταν δεν υπάρχει έλεγχος, το λίπος μπορεί να συσσωρευτεί στο ήπαρ οδηγώντας σε κίρρωση. Όσοι πάσχουν από ηπατίτιδα C θα πρέπει να προτιμούν τα καλά λιπαρά από ξηρούς καρπούς, σπόρους, ελαιόλαδο και να μειώσουν τα κορεσμένα λιπαρά από το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τις επεξεργασμένες τροφές.
Ζάχαρη: Φαίνεται να υπάρχει διασύνδεση μεταξύ της ηπατίτιδας C και των επιπέδων σακχάρου του αίματος, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καθώς το συκώτι βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου του αίματος. Οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, όπως τα γλυκά, τα αρτοποιήματα κ.ο.κ. έχουν υψηλές θερμίδες αλλά χαμηλή διατροφική αξία και μπορεί να οδηγούν σε απότομες αυξομειώσεις στο σάκχαρο του αίματος.
Σίδηρος: Όσοι πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα C παρουσιάζουν πρόβλημα στην απελευθέρωση σιδήρου και όταν υπάρχει περίσσια σιδήρου, μπορεί να «υπερφορτωθούν» όργανα και αίμα. Λόγω του ότι ο σίδηρος είναι σημαντικός για τη λειτουργία του οργανισμού δεν θα πρέπει να περιορίζεται ολοκληρωτικά, αλλά τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως το κόκκινο κρέας, το συκώτι, τα ενισχυμένα δημητριακά, χρειάζονται προσοχή.

Μπορεί για πολλούς πάσχοντες να μην είναι επιβεβλημένη μια σημαντική αλλαγή στη διατροφή αν δεν υπάρχει βλάβη στο συκώτι, παρ’ όλ’ αυτά μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή χωρίς πολλά λιπαρά, επεξεργασμένες τροφές, αλκοόλ και ζωικά, με πληθώρα σε φυτικές τροφές, μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση της ηπατίτιδας C και να προλάβει τις επιπλοκές και τις σχετιζόμενες προκύπτουσες παθήσεις. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται καθοδήγηση από ειδικό και εξατομικευμένο διατροφικό πλάνο που ταιριάζει στο καθένα ξεχωριστά.

Πηγή
http://www.hepctrust.org.uk/information/living-hepatitis-c/diet