Όλα τα νεότερα για την Covid-19, τη διατροφή και τον τρόπο ζωής

Όπως όλα δείχνουν, ο κορονοϊός θα συνεχίσει να υπάρχει στις ζωές μας, σίγουρα λιγότερο απειλητικός απ’ ό,τι στην αρχή, επηρεάζοντας ωστόσο τον καθένα με διαφορετικό τρόπο, με λιγότερο ή περισσότερο έντονα συμπτώματα, long-covid και περιορισμούς. Οι έρευνες συνεχίζονται τόσο σε σχέση με τη διατροφή, όσο και με τον τρόπο ζωής και ως διαιτολόγος-διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και μετεκπαίδευση στη φυτοφαγία, παραμένω ενημερωμένη με τα νεότερα, ώστε να εξασφαλίσω ότι δίνονται οι κατάλληλες συστάσεις πρόληψης και αντιμετώπισης.

Μέχρι σήμερα ξέρουμε ότι μια ισορροπημένη διατροφή είναι το κλειδί για καλή ψυχική και σωματική υγεία. Η διατροφή και οι χρόνιες παθήσεις που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής επιδεινώνουν τα συμπτώματα της νόσου και αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου. Η υψηλή χοληστερόλη, το υψηλό σάκχαρο, η κακή καρδιαγγειακή υγεία ενισχύουν τη δυνατότητα του ιού να προκαλέσει βλάβες στα κύτταρα, τα αιμοφόρα αγγεία και τη λειτουργία των οργάνων, ενώ ταυτόχρονα η ισορροπία στο μικροβίωμα του εντέρου και η φυτοφαγία φαίνεται να βοηθούν ενάντια στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.

Οι πληροφορίες και τα ευρήματα, ωστόσο, συνεχώς αυξάνονται και δεδομένου ότι η Covid-19 σκοπεύει να μείνει μαζί μας, χρειαζόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερα όπλα για την πιο ήπια νόσο. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να αποτρέψουμε όσο μπορούμε μελλοντικές πανδημίες, προστατεύοντας το περιβάλλον και μειώνοντας την κατανάλωση κρέατος.

Φυσική δραστηριότητα και Covid-19
Μεγάλη μελέτη με 1.853.610 συμμετέχοντες με μέσο όρο ηλικίας τα 53 έτη εξέτασε τη σχέση μεταξύ φυσικής δραστηριότητας και κινδύνου λοίμωξης Covid-19, εισαγωγής σε νοσοκομείο, σοβαρής νόσησης και θανάτου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η τακτική σωματική δραστηριότητα μείωνε τον κίνδυνο λοίμωξης Covid-19 κατά 11%, τον κίνδυνο εισαγωγής σε νοσοκομείο 36%, της σοβαρής νόσου 34% και του θανάτου 43%. Το μεγαλύτερο όφελος, μάλιστα, φάνηκε σε άτομα που έκαναν 150 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση ή 75 λεπτά έντονης άσκησης την εβδομάδα. Όπως είναι γνωστό, η τακτική σωματική άσκηση υποστηρίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού, προωθεί την ευαισθησία στην ινσουλίνη, μειώνει τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες και ευεργετεί την υγεία του μικροβιώματος του εντέρου, ενώ ταυτόχρονα βοηθά στην καρδιομεταβολική υγεία. Όλοι αυτοί οι παράγοντες ίσως παίζουν ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα. Συν τοις άλλοις, προηγούμενες μελέτες έχουν ούτως ή άλλως δείξει ότι η φυσική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο και τη σοβαρότητα λοιμώξεων εν γένει.

Υψηλές δόσεις βιταμίνες C
Κάτι που δεν περιμέναμε, ήταν τα θετικά αποτελέσματα όσον αφορά τα συμπληρώματα βιταμίνης C στο πλαίσιο μελετών. Ανάλυση 15 μελετών με 2125 συμμετέχοντες με Covid-19, όπου χρησιμοποιήθηκε ενδοφλέβια βιταμίνη C στις περισσότερες, ενώ σε δύο χρησιμοποιήθηκε συμπλήρωμα C από το στόμα, με δόσεις από 1-12 γραμμάρια την ημέρα, έδειξε ότι υπήρξε σημαντική μείωση στη σοβαρότητα της νόσου και τον κίνδυνο θανάτου από Covid-19. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν, όπως ό μικρός αριθμός συμμετεχόντων, μεταβλητή των δόσεων και του τρόπου χορήγησης και μια μετα-ανάλυση που δεν έδειξε όφελος. Αξίζει, πάντως, να σημειώσουμε τη σημασία των βιταμινών και μετάλλων σε ολόκληρες φυτικές τροφές, όσον αφορά το ανοσοποιητικό σύστημα, καθώς τα φυτοχημικά μειώνουν τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες ενώ προωθούν την καρδιομεταβολική υγεία.

Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D αν μη τι άλλο έχει γίνει διάσημη την περίοδο της πανδημίας. Επαρκείς ποσότητες είναι πολύ σημαντικές για το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα της βιταμίνης D σχετίζονται με τον κίνδυνο και τη σοβαρότητα της Covid-19. Δύο μελέτες που δημοσιεύτηκαν στο BMJ εξέτασαν την αξία του συμπληρώματος βιταμίνης D, με την πρώτη να δείχνει όφελος για τους μη εμβολιασμένους και τη δεύτερη να μη δείχνει κάποιο όφελος, αν και οι περισσότεροι συμμετέχοντες παρουσίαζαν επαρκή επίπεδα D. Γενικότερα, ωστόσο, η επαρκής βιταμίνη D είναι σημαντική για τη συνολική υγεία και το ανοσοποιητικό, οπότε καλό είναι να εξετάσετε τα επίπεδά της στο αίμα και να λάβετε συμπλήρωμα εφόσον χρειάζεται.

Εντερική υγεία, επίπεδα λιπιδίων και Covid-19
Η μελέτη αυτή δεν έχει δημοσιευτεί ακόμα σε σε κάποιο ιατρικό journal, ωστόσο δίνει κάποια σημαντικά στοιχεία. Οι ερευνητές εξέτασαν την υγεία του μικροβιώματος του εντέρου και τους μεταβολικούς δείκτες στο αίμα, συμπεριλαμβανομένης της χοληστερόλης, σε ανθρώπους που είχαν ήδη λοίμωξη με Covid-19 και συνέκριναν τα αποτελέσματα με συμμετέχοντες με ασθένειες εκτός Covid-19, παρατεταμένης διάρκειας. Ο στόχος ήταν να αναγνωριστούν οι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονταν με συμπτώματα διάρκειας και οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε 4 ομάδες: ασυμπτωματικοί Covid-19, με συμπτώματα μικρής διάρκειας (λιγότερο από 2 εβδομάδες), με long-Covid και με συμπτώματα μακράς διάρκειας εκτός Covid. Τα αποτελέσματα έδειξαν υψηλότερα επίπεδα LDL-χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στους συμμετέχοντες long-Covid, ενώ στους νοσούντες με συμπτώματα μικρής διάρκειας παρατηρήθηκαν υψηλότερα επίπεδα πολυακόρεστων λιπαρών οξέων. Τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια τόσο σε συμμετέχοντες με Covid όσο και με άλλες ασθένειες. Παραδόξως, δεν βρέθηκαν σημαντικοί συσχετισμοί μεταξύ της διάρκειας της ασθένειας και της υγείας του μικροβιώματος του εντέρου, αν και αυτό μπορεί να οφείλεται στη φύση της μελέτης. Προηγούμενη μελέτη, πάντως, είχε δείξει αλλαγή στη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου σε άτομα με συμπτώματα Covid-19 που επέμεναν, αν και είχε πραγματοποιηθεί σε ασθενείς που βρίσκονταν σε νοσοκομείο και είχαν λάβει αντιβιοτικά.

Μεταβολικό σύνδρομο και Covid-19
Από την αρχή της πανδημίας γνωρίζουμε ότι όσοι πάσχουν από καρδιομεταβολικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, της υψηλής αρτηριακής πίεσης, της υψηλής χοληστερόλης και του διαβήτη τύπου 2 έχουν αυξημένο κίνδυνο για πιο σοβαρή λοίμωξη. Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος δεν αποτελεί εξαίρεση και συνήθως συνδυάζεται και με άλλες παθήσεις. Έχει φανεί, μάλιστα, σε προηγούμενες μελέτες ότι ο αυξημένος κίνδυνος σε παχύσαρκα άτομα όσον αφορά την Covid-19 πιθανόν προκύπτει από την παρουσία λίπους στο ήπαρ. Στο πλαίσιο της μελέτης τώρα, συμμετείχαν 359 ασθενείς με επιβεβαιωμένη Covid-19 στο νοσοκομείο και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) δεν αύξησε σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου από covid-19, ενώ το λιπώδες ήπαρ που σχετίζεται με μεταβολικές δυσλειτουργίες (MAFLD) παρουσίαζε σημαντικά αυξημένο κίνδυνο. Τόσο η NAFLD όσο και η MAFLD αύξησαν τον κίνδυνο διασωλήνωσης. Αυτό αποδεικνύει για ακόμη μια φορά τη σημασία της καρδιομεταβολικής υγείας. Τα καλά νέα, ωστόσο, είναι ότι όλα τα παραπάνω που σχετίζονται με σπλαχνικό λίπος μπορούν να αναστραφούν αν υιοθετηθεί από τον πάσχοντα μια ισορροπημένη, κατά βάση φυτοφαγική διατροφή κι ένας υγιεινός τρόπος ζωής.

Πηγές
https://shireenkassam.medium.com/update-on-nutrition-and-lifestyle-factors-and-covid-19-11th-september-2022-703f62d8d79d
https://bjsm.bmj.com/content/early/2022/07/07/bjsports-2022-105733
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8056368/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35949675/
https://www.bmj.com/content/378/bmj-2022-071230
https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.08.07.22278510v1
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35438253/