Αντιβιοτικά: πώς μπορούν να μας βλάψουν

Τα αντιβιοτικά είναι σημαντικά φάρμακα που μπορεί να μας σώσουν ακόμη και τη ζωή σε ορισμένες περιπτώσεις. Τα οφέλη της πενικιλίνης και άλλων αντιβιοτικών στη θεραπεία βακτηριακών μολύνσεων και στην αποτροπή μετάδοσης της ασθένειας, όπως και στη μείωση επιπλοκών σίγουρα είναι μεγάλα και αδιαμφισβήτητα.

Η ευρεία και αλόγιστη χρήση τους, όμως, χωρίς τη συμβουλή γιατρού, έχουν οδηγήσει σε προβλήματα όπως διαταραχή στην ισορροπία στο μικροβίωμα του εντέρου, που συνδέεται με χαμηλό ανοσοποιητικό και διάφορα προβλήματα υγείας, αλλά και σε μειωμένη ή καθόλου αποτελεσματικότητα κάποιων αντιβιοτικών σε ορισμένα στελέχη βακτηρίων, κάτι που τα καθιστά ανθεκτικά στην αντιβίωση. Η ανθεκτικότητα των βακτηρίων στην αντιβίωση πρέπει να πούμε πως είναι ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα υγείας και σε αυτό θα επικεντρωθούμε σήμερα, με βάση άρθρο της Mayo Clinic.

Τι προκαλεί αντίσταση στην αντιβίωση;
Ένα βακτήριο αντιστέκεται στην αντιβίωση, όταν έχει μεταλλαχτεί με κάποιο τρόπο. Η αλλαγή αυτή είτε προστατεύει το βακτήριο από τη δράση του φαρμάκου ή εξουδετερώνει το φάρμακο. Οποιοδήποτε βακτήριο που επιβιώνει από την αντιβιοτική θεραπεία μπορεί να πολλαπλασιαστεί και να μεταφέρει τις ανθεκτικές ιδιότητές του. Κάποια βακτήρια, επίσης, μπορεί να μεταφέρουν την ανθεκτικότητά τους σε άλλα βακτήρια, βοηθώντας τα να επιβιώσουν. Το γεγονός ότι τα βακτήρια αναπτύσσουν αντίσταση σε ένα φάρμακο είναι κάτι φυσιολογικό και αναμενόμενο. Ο τρόπος, όμως, που χρησιμοποιούνται τα φάρμακα επηρεάζει το πόσο γρήγορα και σε τι βαθμό μπορεί να συμβεί αυτή η αντίσταση.

Υπερβολή στη λήψη αντιβιοτικών
Όταν παίρνουμε αντιβίωση με κάθε συνάχι, πόνο και αδιαθεσία, χωρίς τη συμβουλή γιατρού και τις περισσότερες φορές χωρίς να χρειάζεται, τότε ουσιαστικά προωθούμε την αντίσταση στα αντιβιοτικά. Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών, περίπου το 1/3 με ½ της χρήσης αντιβιοτικών σε ανθρώπους είναι περιττή και ανώφελη.

Κάτι που ίσως δεν έχει καταλάβει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι τα αντιβιοτικά θεραπεύουν βακτηριακές λοιμώξεις κι όχι ιώσεις. Ένα αντιβιοτικό, για παράδειγμα, μπορεί να είναι η σωστή θεραπεία για πονόλαιμο που οφείλεται στον πυογόνο στρεπτόκοκκο, αλλά όχι για τον πονόλαιμο που οφείλεται σε κάποιον ιό.

Κοινές ιώσεις που δεν θεραπεύονται με αντιβίωση είναι:
-Το κοινό κρυολόγημα
-Η γρίπη
-Η βρογχίτιδα
-Οι περισσότερες περιπτώσεις βήχα
-Κάποιας ωτικές μολύνσεις
-Κάποιες ιγμορίτιδες
-Η γαστρεντερίτιδα

Σε αυτές τις περιπτώσεις και για κάθε περίπτωση ίωσης, αν πάρετε αντιβίωση δεν θα θεραπευτείτε, ούτε θα περιορίσετε τη μετάδοσή της, ενώ ταυτόχρονα θα έχετε βλαβερές παρενέργειες στο μικροβίωμα του εντέρου και το ανοσοποιητικό σας που θα μπορούσατε να αποφύγετε και προωθείτε την αντίσταση στα αντιβιοτικά, δίνοντας την ευκαιρία σε βλαβερά βακτήρια να πάρουν τη θέση των ωφέλιμων.

Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, πρέπει να παίρνετε αντιβιοτικά υπεύθυνα, με την καθοδήγηση του γιατρού σας και αν χρειάζεται πράγματι να πάρετε, να μην τα σταματάτε μόλις αισθανθείτε καλύτερα. Η ολοκληρωμένη θεραπεία είναι απαραίτητη προκειμένου να καταστραφούν τα βακτήρια που προκαλούν την ασθένεια κι αν δεν τη λάβετε σωστά, θα χρειαστεί ενδεχομένως να λάβετε ξανά αντιβιοτική θεραπεία κι έτσι να αυξήσετε την πιθανότητα διάδοσης της ιδιότητας αντίστασης στα αντιβιοτικά μεταξύ βλαβερών βακτηρίων.

Αντίσταση στην αντιβίωση: οι συνέπειες
Για πολλά χρόνια, η εισαγωγή νέων αντιβιοτικών ξεπερνούσε την ανάπτυξη αντίστασης στα αντιβιοτικά. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η ταχύτητα της αντίστασης στα αντιβιοτικά έχει συμβάλλει σε αυξανόμενο αριθμό προβλημάτων υγείας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, καταγράφονται κάθε χρόνο 2 εκατομμύρια λοιμώξεις από βακτήρια που παρουσιάζουν αντίσταση στα αντιβιοτικά, οδηγώντας σε 23 χιλιάδες θανάτους. Οι συνέπειες των λοιμώξεων που προκύπτουν από αντίσταση στα αντιβιοτικά, περιλαμβάνουν επίσης μεγαλύτερο χρόνο ανάκαμψης, πιο σοβαρές ασθένειες, πιο συχνή και μακρά παραμονή στα νοσοκομεία, περισσότερες ιατρικές επισκέψεις και πιο ακριβές θεραπείες.

Απεναντίας, η σωστή χρήση αντιβιοτικών με καθοδήγηση ειδικού, θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών που λαμβάνετε και να αποφύγετε τις παρενέργειες.

Πώς θα αποφύγετε την αντίσταση στα αντιβιοτικά;
-Μην πιέζετε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας να σας δώσει αντιβίωση. Επισκεφτείτε τον γιατρό σας, αναφέρετε τα συμπτώματα και αφήστε τον να κάνει τη διάγνωση.
-Εξασφαλίστε καλή υγιεινή στην καθημερινότητά σας, για να αποφύγετε τις βακτηριακές λοιμώξεις που χρειάζονται αντιβιοτική θεραπεία.
-Κάντε τους απαραίτητους εμβολιασμούς οικογενειακώς. Κάποια εμβόλια μας προστατεύουν από βακτηριακές λοιμώξεις, όπως διφθερίτιδα και κοκκύτη.
-Μειώστε την πιθανότητα τροφικής δηλητηρίασης. Μην πίνετε ωμό γάλα, πλένετε τα χέρια σας και μαγειρεύετε τα τρόφιμα σε ασφαλείς θερμοκρασίες.
-Χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά μόνο σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Λάβετε καθημερινά τη δοσολογία που σας συμβουλεύει και ολοκληρώστε τον κύκλο της θεραπείας.
-Μην πάρετε ποτέ αντιβίωση που περίσσεψε από άλλη ασθένεια. Μπορεί να μην είναι η κατάλληλη και δεν θα είναι ολοκληρωμένη.
-Μην πάρετε ποτέ αντιβιοτικά που σας προτείνει κάποιος γνωστός σας.

Πηγή
https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/consumer-health/in-depth/antibiotics/art-20045720