Πόσο επηρεάζουν οι διατροφικές μας επιλογές τον αέρα που αναπνέουμε;

Ο αέρας που αναπνέουμε καθημερινά έχει άμεση σύνδεση με την υγεία μας και δυστυχώς για τους ανθρώπους της πόλης, η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών και αναπνευστικών παθήσεων και μειώνει τη γνωστική και σωματική απόδοσή μας. Αυτά, πάνω-κάτω, είναι πράγματα που γνωρίζουμε όλοι. Αυτό, όμως, που ίσως να μην έχουν υπ’ όψιν τους πολλοί είναι η σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στις διατροφικές μας επιλογές και τη μόλυνση του αέρα. Ως διαιτολόγος-διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και την κλινική διατροφή και μετεκπαίδευση στη φυτοφαγία, υποστηρίζω την κατά βάση φυτοφαγική διατροφή για πολλούς και διάφορους λόγους, από την υγεία μας, μέχρι το σεβασμό προς τα ζώα. Πάντα, όμως, αναφέρομαι και στο σεβασμό στον πλανήτη και ήρθε η ώρα να δούμε το γιατί.

Προηγούμενες μελέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δείξει ότι περίπου το ¼ έως 1/3 της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πόλεις προέρχεται από τις καλλιέργειες και στις ΗΠΑ, περίπου 18.000 πρόωροι θάνατοι οφείλονται στη ρύπανση του αέρα από καλλιέργειες, με το 80% των θανάτων να οφείλεται στην κτηνοτροφία. Η ατμοσφαιρική ρύπανση από την κτηνοτροφία προέρχεται από την αμμωνία που παράγεται από την κοπριά των ζώων και τη χρήση λιπασμάτων, όπως επίσης και από το μεθάνιο που εκπέμπουν τα μηρυκαστικά ζώα, το οποίο συμβάλλει στη δημιουργία όζοντος.

Η νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications αναδεικνύει με μεγάλη σαφήνεια τον τρόπο με τον οποίο τα συστήματα εκτροφής και οι επιλογές διατροφής επηρεάζουν την ατμοσφαιρική ρύπανση και πώς οι στρατηγικές αλλαγής της διατροφής θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πολύ σημαντική βελτίωση της ποιότητας του αέρα και των αποτελεσμάτων για την υγεία. Η ατμοσφαιρική ρύπανση οδηγεί σε μια σειρά από βλάβες για την υγεία, από αυξημένα ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων, αναπνευστικών παθήσεων, καρκίνου αλλά και άνοιας.

Η αλήθεια είναι ότι τα αποτελέσματα δεν αποτελούν έκπληξη. Με το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε φάνηκε ότι οι διατροφικές αλλαγές προς την κατεύθυνση της χαμηλότερης κατανάλωσης τροφίμων ζωικής προέλευσης μείωσαν σημαντικά τις εκπομπές καλλιεργειών που συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Η παγκόσμια μείωση υπολογίστηκε σε 84-86% με την υιοθέτηση vegan δίαιτας, δηλαδή πλήρους αποχής από τα ζωικά, 69-70% με τη χορτοφαγία, δηλαδή αποχής από το κρέας και 44-48% για την flexitarian δίαιτα, δηλαδή διατροφής που ενθαρρύνει την πρόσληψη φυτικών τροφών με μέτρο στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης.

Το μεγαλύτερο όφελος μάλιστα παρατηρείται στις χώρες που μέχρι τώρα είχαν την υψηλότερη κατανάλωση κρέατος. Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα προβλέφθηκε ότι θα οδηγούσε σε σημαντική μείωση της πρόωρης θνησιμότητας, με το μεγαλύτερο όφελος να προκύπτει από τη στροφή στη vegan διατροφή. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε αποφυγή 236.000 θανάτων, δηλαδή 6% μείωση όλων των θανάτων που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Και πάλι, ο βαθμός μείωσης των πρόωρων θανάτων προβλέπεται μεγαλύτερος στις χώρες που σήμερα καταναλώνουν το περισσότερο κρέας, αν έκαναν αυτή την αλλαγή.

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα τεθεί το θέμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καλό είναι να εστιάζουμε και στο κομμάτι της διατροφής και των επιλογών μας, το οποίο βάσει ερευνών παίζει άκρως σημαντικό ρόλο.

Πηγές
https://shireenkassam.medium.com/review-of-the-plant-based-nutrition-news-october-2023-4e137cb96777
https://www.nature.com/articles/s41467-023-41789-3