Τι συμβαίνει σε όσους ακολουθούν φυτοφαγική διατροφή;

Μια ανασκόπηση που βασίστηκε κυρίως στα αποτελέσματα της μελέτης EPIC-Oxford, μια μελέτης κοορτής σε 65 χιλιάδες άντρες και γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο της δεκαετίας 1990 με στόχο να εντοπιστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι χορτοφάγοι, όπου το 50% των συμμετεχόντων δεν κατανάλωνε κρέας, έδειξε κάποια σημαντικά αποτελέσματα που θα δούμε παρακάτω, όσον αφορά τη φυτοφαγία. Πρέπει, βέβαια, να σημειώσουμε ότι το βασικό μειονέκτημα της EPIC-Oxford μελέτης είναι ότι ο αριθμός των vegan που συμμετέχουν είναι σχετικά μικρός (περίπου 2.500 vegan) ώστε να δώσει σαφή αποτελέσματα για πολλά οφέλη στην υγεία κι έτσι τα δεδομένα χορτοφάγων και vegan συχνά αναλύονται μαζί. Εδώ, ωστόσο, θα δούμε μερικά από τα ευρήματα που εστιάζουν στους vegan συμμετέχοντες, όπως τα κατέγραψε η Shireen Kassam, Αιματολόγος και επίτιμη λέκτορας στο King’s College Hospital London από τους UK Plant-based Health Professionals.

Πρόσληψη πρωτεΐνης: Η μέση πρόσληψη πρωτεΐνης στους vegan ήταν 13,1% της ενέργειας, αλλά το 16,5% και το 8,1% των αντρών και γυναικών vegan αντίστοιχα θεωρούνταν ότι είχαν ανεπαρκή πρόσληψη πρωτεΐνης σε σχέση με το λιγότερο από 5% των κρεατοφάγων.

Πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών: Στους vegan, το ποσοστό ήταν 6,9% της συνολικής ενέργειας σε σχέση με το 10,4% των κρεατοφάγων.  

Πρόσληψη φυτικών ινών: Οι vegan λάμβαναν 28,9γρ. σε σχέση με τα 21,7γρ. που λάμβαναν οι κρεατοφάγοι (οι φυτικές ίνες.

Πρόσληψη βιταμίνης Β12: το 52% των vegan είχαν έλλειψη σε Β12 σε σχέση με λιγότερο από το 1% των κρεατοφάγων.

Πρόσληψη ασβεστίου: Αρχικά, η πρόσληψη ασβεστίου στους vegan ήταν 582mg/ημέρα και 610mg/ημέρα σε γυναίκες και άντρες αντίστοιχα, αλλά στη follow-up, η πρόσληψη έφτασε τα 848mg/ημέρα, που μπορεί να οφείλεται στις περισσότερες ερωτήσεις στο ερωτηματολόγιο και τη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα σε καταστήματα για plant-based υποκατάστατα ενισχυμένα με ασβέστιο.

Άλλα θρεπτικά συστατικά: Οι vegan στην EPIC-Oxford είχαν χαμηλότερη συγκέντρωση στο πλάσμα του αίματος σε σχέση με τους κρεατοφάγους σε εικοσαπεντανοϊκό οξύ, δοκοσαεξανοϊκό οξύ και βιταμίνη D.

Καρδιομεταβολικοί παράγοντες κινδύνου: Οι vegan παρουσίαζαν σημαντικά μικρότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και μικρότερη πρόσληψη βάρους σε βάθος χρόνου, σε σχέση με τους κρεατοφάγους. Οι vegan παρουσίαζαν επίσης χαμηλότερη συνολική και LDL-χοληστερόλη και αρτηριακή πίεση.

Πυκνότητα οστών: Η πυκνότητα οστών εκτιμήθηκε μόνο για τους συμμετέχοντες στη μελέτη UK biobank και φάνηκε ότι τα T-score των vegan ήταν πιο χαμηλά, αλλά πάλι φυσιολογικά.

Καρδιαγγειακές παθήσεις: Οι χορτοφάγοι στη μελέτη EPIC-Oxford παρουσίαζαν 23% χαμηλότερο κίνδυνο ισχαιμικών καρδιακών παθήσεων σε follow-up 18 χρόνων σε σχέση με όσους κατανάλωναν κρέας. Οι vegan παρουσίαζαν 18% μειωμένο κίνδυνο, αν και στατιστικά δεν είναι σημαντικό ποσοστό λόγω του χαμηλού αριθμού. Ο κίνδυνος για αιμορραγικό εγκεφαλικό για vegan και χορτοφάγους μαζί ήταν υψηλότερος σε σχέση με τους κρεατοφάγους, αλλά μόνο για τους vegan ο αριθμός είναι πολύ μικρός για να πάρουμε συμπεράσματα. Οι πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν τη χαμηλή LDL και τα χαμηλότερα επίπεδα Β12 σε vegan.

Διαβήτης τύπου 2: Ο κίνδυνος διαβήτη τύπου 2 ήταν 47% χαμηλότερος στους vegan σε σχέση με όσους κατανάλωναν κρέας, λόγω του χαμηλότερου δείκτη μάζας σώματος.

Καρκίνος: Στη μελέτη Epic-Oxford υπήρχε 18% χαμηλότερος κίνδυνος καρκίνου συνολικά στους vegan σε σχέση με όσους κατανάλωναν κρέας, αν και πρέπει να υπάρχει προσοχή στη μετάφραση των συμπερασμάτων καθώς υπήρχαν λίγοι συσχετισμοί.

Κατάγματα: Οι vegan είχαν 43% αυξημένο κίνδυνο κατάγματος και 131% αυξημένο κίνδυνο κατάγματος ισχίου, αλλά αυτό παρατηρήθηκε μόνο σε γυναίκες με Δείκτη Μάζας Σώματος μικρότερο από 22.5. Επίσης, αυτά τα αποτελέσματα δεν συσχετίστηκαν μα τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D που ξέρουμε από προηγούμενες αναλύσεις ότι ήταν χαμηλά σε vegan συμμετέχοντες.

Άλλες παθήσεις: Εκκολπωματίτιδα, 73% μείωση του κινδύνου στους vegan. Χολόλιθοι, οι χορτοφάγοι και οι vegan μαζί είχαν αυξημένο κίνδυνο χολόλιθων σε σχέση με τους κρεατοφάγους μετά την προσαρμογή του Δείκτη Μάζας Σώματος.

Πέτρες στα νεφρά: οι χορτοφάγοι και οι vegan μαζί είχαν 31% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης πέτρας στα νεφρά σε σχέση με τους κρεατοφάγους. Θνητότητα από όλες τις αιτίες, δεν παρατηρήθηκε πλεονέκτημα για κάποια ομάδα.

Τα συμπεράσματα από την εν λόγω μελέτη είναι ότι οι vegan κατά βάση καλύπτουν τις διατροφικές απαιτήσεις τους όσον αφορά την υγεία, με εξαίρεση τη βιταμίνη Β12, το ασβέστιο και τη βιταμίνη D. Παρά τον μικρό αριθμό vegan συμμετεχόντων και την εξαγωγή συμπερασμάτων από χορτοφάγους και vegan μαζί, κάτι που δεν δίνει τη δυνατότητα να δούμε με σαφήνεια τα οφέλη της vegan διατροφής, φαίνεται ότι πολλά από τα οφέλη σχετίζονται με τη χαμηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών, τις φυτικές ίνες, τον χαμηλό Δείκτη Μάζας Σώματος, την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη.

Πηγή
https://www.cambridge.org/core/journals/proceedings-of-the-nutrition-society/article/abs/plantbased-diets-and-longterm-health-findings-from-the-epicoxford-study/771ED5439481A68AD92BF40E8B1EF7E6